Trà ô long còn được gọi là trà xanh, trà bán lên men, với nhiều chủng loại khác nhau và là 1 trong những chủng loại trà lớn của trung quốc. Nhiều chủng loại có tỉ lệ lên men rất ít chi từ 5-40% còn gọi là trà bán lên men.
Sau khi uống trà ô long, bạn sẽ cảm nhận được những hương thơm thanh mát, vị ngọt tươi mới, hậu vị đọng lại trên đầu lưỡi và còn lưu lại nơi chân răng.
Trong trà ô long cũng được biết đến với rất nhiều tác dụng hữu ích đối với đời sống con người. Các thành phần có tác dụng như thuốc, biểu hiện vượt trội nhất đó là tác dụng làm đẹp với khả năng phân giải chất béo, giảm cân.
Nội dung chính
Trà ô long là một loại trà đặc sản của Trung Quốc
Chủng loại sản phẩm của trà ô long tương đối nhiều. Trà ô long là chủng loại trà với phẩm chất vô cùng ưu tú được chế biến thành cần phải trải qua quy trình chế biến như thu hái, làm héo, diêu thanh, sao thanh, vê nhào, sao khô. Từ thời nhà Tống trà ô long đã được dùng làm đồ cống nạp, được sáng chế vào năm 1725)năm ung chính).
Trà Olong là một loại trà đặc biệt của Trung Quốc, chủ yếu được sản xuất ở miền Bắc Phúc Kiến, vùng minnan và Quảng Đông, và ba tỉnh của Đài Loan. Tứ Xuyên, Hồ Nam và một số tỉnh khác cũng có một sản lượng trà ô long nhỏ. Trà ô long hiện nay đã được xuất khẩu sang các nước Nhật bản, Hồng Kông, khu vực Đông Nam Á, và vùng Macao.
Lịch sử về trà ô long – Trà Ô Long khi xưa có tiền thân là bắc uyển trà
Trà Ô Long có nguồn gốc từ Phúc Kiến, đến nay đã có 1000 nhiều năm lịch sử. Muốn tìm hiểu Trà Ô Long có sự hình thành cùng phát triển như thế nào, đầu tiên phải đi tìm nguồn gốc bắc uyển trà.
Bắc uyển trà là loại trà tại Phúc Kiến sớm nhất được dùng làm cống trà. Đây là loại trà nổi tiếng nhất thời Đại Tống, dựa trên lịch sử giới thiệu bắc uyển trà sản chế còn có hơn mười loại. Bắc uyển là Phúc Kiến ở khu vực chung quanh núi phượng hoàng.
Có rất nhiều sách viết về lịch sử sản xuất Bắc uyển trà và hướng dẫn cách pha trà chuẩn vị nhất.
Theo “mân thông chí” ghi lại, Đường Mạt kiến An Trương Đình Huy đã thuê công nhân ở núi phượng hoàng mở vùng núi trồng loại trà, lúc đầu coi là nghiên cao trà. Tống thái tông thái bình hưng quốc nhị niên (năm 977) đã chế tạo và sản xuất long phượng trà, Tống trân Tông (năm 998) về sau cải tạo thành tiểu đoàn trà, trở thành long đoàn phượng bính trà nổi danh thiên hạ, đặc biệt ca tụng bắc uyển trà, năm 1051 năm viết cuốn 《 trà lục 》 trong đó có nói tới “Trà vị chủ đạo thấy ngọt, duy chỉ có Bắc Uyển Phượng Hoàng Sơn liên tục tạo lên hương vị tuyệt vời khác nhau.”
Sau khi Vũ di sơn trà được quy vào Bắc uyển trà đã trở thành trà cống phẩm vào triều nhà nguyên, nhà thanh, nhà minh và có nhiều sự phát triển. Cách chế biến trà ô long là do người an khê học theo cách chế biến trà vũ di sơn, sau đó nó được cải tiến công nghệ chế biến để làm ra một loại trà có hương vị tuyệt vời. Trà ô long được làm ra từ năm1725 (vào thời vua Ung Chính nhà thanh) tại tỉnh Phúc Kiến《an khê huyện chí 》có ghi chép lại rằng: người an khê thuộc thời nhà thanh dưới triều vua ung chính năm thư ba đã phát minh cách làm trà ô long, sau đó mới lưu truyền vào mân bắc và đài loan ”
Theo tư liệu nghiên cứu khác, năm 1862 Phúc châu đã có các tiệm buôn bán trà ô long.
Năm 1866 trà ô long đài loan đã bắt đầu bán ra thị trường nước ngoài và hiện nay huyện An Khê tỉnh Phúc Kiến đang là nơi sản xuất trà ô long lớn nhất toàn quốc.
Đến năm 1995 An Khê đã được bộ nông nghiệp và nông hội trung quốc mệnh danh là “quê hương của loại trà chứ danh trà ô long Trung Quốc ”
Nguồn gốc tên gọi trà ô long
Có rất nhiều giả thuyết nói về nguồn gốc tên gọi trà ô long
Tổng thể có bốn hướng có khả năng về nguồn gốc tên gọi: một là giả thuyết từ vùng sản xuất, hai là đặt tên từ chủng loại cây trả, ba là lấy theo tên của người chế biến ra loại trà này, bốn là đặt tên theo hình dạng mà màu sắc của lá trà.
Có một câu chuyện kể rằng: có một ông chủ vườn trà một hôm đi kiểm tra lá trà sắp phơi xong thì phát hiện một con rồng đen, ông ta sợ hãi quá vài ngày sau mới dám quay lại xem. trà được phơi dưới ánh mặt trời vài ngày đã oxy hóa, không còn là loại trà xanh ngày trước nữa nhưng lại thơm nồng uống rất ngon. từ đó người chủ đó gọi loại trà này là ” trà ô long”.
Cũng có người nói rằng cái người đầu tiên tìm ra cách chế biến trà ô long có tên là tô long do có nước da đen nên mọi người gọi là ô long, cho nên lấy luôn tên người làm ra trà để đặt tên cho loại trà này.
Thật ra cái tên trà ô long chắc có lẽ là dựa vào hình dạng của lá trà, lá trà sau khi qua các công đoạn như phơi, sao, màu lá chuyển thành màu đen, tép trà cũng uốn lượn như rồng. tép trà quận từng khúc, như ô long nhập thủy. nên mới được đặt tên như vậy. cho dù cái tên ô long trà xuất phát từ địa danh hay từ cây trà chỉ cần cách chế biến tương đồng thì cũng đêu gọi là trà ô long, kể cả các loại thuộc loại trà ô long hay là các loại khác như thiết quan âm, đại hồng bào.
Truyền thuyết trà ô long
Có truyền thuyết về nguồn gốc lịch sử của trà ô long đã được ghi chép lại. Ở triều đại nhà Thanh, đời vua Ung Chính, vào năm 1725 có một người đàn ông trồng trà ở huyện An Khê, tỉnh Phúc Kiến với biệt danh là Ô Long(vì anh ta đen nên được mọi người gọi là ô long). Khi người này đang thu hái trà, thì ông nhìn thấy một con nai và ông đã quyết định đi săn bằng được con nai này thay vì tiếp tục thu hái và chế biến trà đã thu hoạch.
Cuối cùng ông cũng bắt được con nai và mang về làm thịt và tổ chức ăn uống. Hôm sau, ông mới nhớ ra rằng ông cần phải chế biến trà đã được thu hoạch từ ngày hôm trước. Nhưng những lá trà đó đã bị oxy hóa một phần, và điều đặc biệt là trà ô long đã tỏa ra một thứ hương thơm kỳ lạ. Vì vậy, ông ấy đã quyết định không đem đi chế biến trà như mọi khi nữa. Và mang vào pha thử một ấm, thật ngạc nhiên khi thấy nước trà sau khi pha có mang một hương vị ngọt ngào mạnh mẽ hoàn toàn mới lạ, mà không có bất kỳ vị đắng nào như trà thường được sản xuất trước đây.
Sau đó anh ta suy nghĩ và nghiên cứu, thử các phương pháp chế biến khác nhau và cuối cùng cũng chọn được phương pháp chế biến trà cho chất lượng thật tuyệt vời là làm héo, lắc tạo màu xanh lá cây, để lên men tự nhiên từ 50-60%, sau đó cho vào sao để ngăn quá trình lên men. Như thế là đã có được một loại trà chất lượng tuyệt vời rồi. Vì vậy loại trà mới này được đặt tên theo biệt danh của ông, và từ đó nó được gọi là trà ô long.
Theo nghiên cứu lịch sử, Năm 1862 thành phố Phúc Châu đã bắt đầu các hoạt động kinh doanh trà ô long. Đến Năm 1866, trà ô long Đài Loan bắt đầu được xuất khẩu đi các nước. Hiện nay nguồn sản xuất trà ô long lớn nhất Trung Quốc là ở huyện An Khê, tỉnh Phúc Kiến.
Năm 1995, Bộ Nông nghiệp và Hiệp hội Nông nghiệp Trung Quốc đã đặt An Khê là “Quê hương của trà ô long Trung Quốc”.
Các khu vực sản xuất trà ô long
Quảng Đông: Khu vực sản xuất chính là ở thị trấn Phượng Hoàng, thường được gọi là “Phượng Hoàng Thủy Tiên” với sự kết hợp hương thơm của của các giống cây hoa thủy tiên.
Quảng đông: Chủ yếu tại khu vực: phượng hoàng, thủy tiên, kết hợp nhau thành tên gọi “phượng hoàng thủy tiên”
Mân bắc: nơi sản xuất chính là sùng an)trừ Vũ Di Sơn ), kiến âu, kiến dương, thủy cát.
Mân nam: chủ yếu là ở khu An Khê, Phúc Kiến
Đài Loan: Đài Bắc, đào viên, tân trúc, miêu lật, nghi lan, là khu vực sớm nhất Đài Loan trồng trà.
Các chủng loại chính của trà ô long
Trà thiết quan âm An Khê
Trà Thiết Quan âm được sản xuất tại huyện an khê tỉnh phúc kiến, đây là một trong mười loại trà nổi tiếng của trung quốc. Thiết quan âm là trà ô long thượng hạng, đặc trưng của loại này là: sợi trà cong xoắn, kết tròn đầy đặn, nặng chắc đều nhau, màu xanh lục trạch sa, hình thể tựa như cái đầu con chuồn chuồn, như loa ốc. Sau khi pha, trà màu vàng tươi đậm, đẹp tựa hổ phách, có mùi thơm tự nhiên ngào ngạt của hoa lan, vị trà đậm đà dịu ngọt lâu tan, tục xưng là có “âm vận”. Trà âm vừa ngon vừa lâu, có thể nói “bảy nước còn dư hương”.
Lá trà hình bầu dục, lá trà có răng cưa thưa nên không sắc nhọn, mặt lá có dạng lượn sóng màu đen. gân lá hiện rõ như hình xương sườn, quấn từ mặt sau quấn lên, sợi trà tròn đầy, sắc xanh và bóng, cuống lá hơi bóng, đầu lá hơi lõm, hơi rủ xuống nghiêng vê bên trái, búp có màu hồng tím, vậy nên còn có tên gọi là “hồng nha oai vĩ đào” đây là một trong những đặc tính thuần chủng.
Các đặc điểm chính: nước trà có màu sắc vàng xanh, hương thơm hoa lan, không quá nồng, khi uống sẽ cảm nhận được vị ngọt hậu vị, hương thơm bền lâu. Trà thiết quan âm cũng được chia ra làm 3 loại dựa vào quá trình chế biến và tỉ lệ lê men của trà: Thanh Hương, Nùng hương và Trần hương.
Mỗi loại lại có những đặc điểm đặc trưng riêng biệt khác nhau. Thanh Hương thì chỉ chú trọng và hương thơm hơn là hương vị trà xanh. Nùng hương thì có cả hương thơm lẫn hương vị trà xanh. Còn Trần Hương thì có tỉ lệ lên men cao hơn nhiều so với 2 loại trên nên loại này nó sát với trà ô long hơn.
Phượng hoàng thủy tiên
Là một loại trà ô long có xuất xứ từ núi Phượng Hoàng, Quận Chao an, Tỉnh Quảng Đông. Chất lượng của nó được chia làm 3 loại là Phượng Hoàng Đơn trà, Lãng thái, Phượng Hoàng Thủy Tiên. Với hương hoa tự nhiên, mật ong quyến rũ, vị giác dày, rượu, mát, ngọt, chống ủ. Các doanh nghiệp ở Quảng Đông, Hồng Kông và Macao đã xuất khẩu loại trà phượng hoàng này sang các nước Nhật Bản, Hoa Kỳ và khu vực Đông Nam Á.
Phượng Hoàng Thủy Tiên nổi tiếng vói “Hình dáng đẹp, màu xanh lục, mùi thơm, hương vị ngọt ngào”. Phượng Hoàng đơn trà có hình dạng lá thẳng, được se lại rất chặt, có màu xám hơi nâu bóng, được ví giống với da lươn, vị thơm rất mạnh, kéo dài, như mùi hương hoa tự nhiên, vị trà nồng hậu và tươi mới, nước trà có màu vàng rõ ràng và trong suốt, bã trà tươi non mềm mại, bên cạnh lá có màu nâu hồng, khi uống sẽ cảm nhận thấy hương vị độc đáo, sau khi uống sẽ cảm thấy vị ngọt, có thể pha nhiều nước.
Đông phương mỹ nhân
là loại trà nổi tiếng chỉ có tại đài loan, còn gọi là bành phong trà,do loại trà này búp có lông mao trắng hiện rõ nên còn có tên gọi là bạch hào ô long trà. Đông Phương Mỹ Nhân trà có hình dáng khá đẹp, thân lá có màu xanh lá cây, vàng và trắng màu nâu đỏ kết hợp với nhau, và nhiều lông trắng tươi sáng, rất đẹp, nước trà có màu vàng ánh da cam như màu hổ phách, hương vị ngọt của đường, với hương thơm của trái cây chín và mật ong.
La hán trầm hương
Có xuất sứ tại mông đỉnh sơn, tứ xuyên, nó có ưu điểm của hồng trà và bạch trà, đặc biệt khi uống bạn sẽ cảm nhận được hương vị trái cây, mùi vị tươi mới thuần túy sảng khoái, vị trái cây thanh ngọt,hương nhãn nồng nàn, hương thơm thanh cao lưu lâu.
Hồng thủy ô long
Hồng thủy ô long là thời kì đầu của trà ô long đống đỉnh trong ba khu đất trà, cho nên điều kiện gieo trồng và khí hậu là nhân tố quan trọng, kĩ thuật chế biến áp dụng phương pháp lên men, kết hợp với sao sấy tạo ra hồng thủy ô long trở thành thức uống thời đại, tuy nhiên vì diện tích trồng rộng lớn, cộng thêm cuộc đua về sự phát triển nhanh chóng nên cái tên “hồng thủy” đã bị lấn át.
Hồng trà ô long
Hồng trà ô long là sản phẩm của thời đương đại, lấy một loại nhỏ của trà ô long chế biến thành hồng trà. Chúng được biết đến với các loại như: hồng trà ô long mật hương, hồng trà kim huyên mật hương.
Ngoài ra còn một loại khác là hồng trà hồng ngọc được sản xuất tại khu sản xuất trà Vũ Hạc của đài loan. Sau khi sấy xong cho ra mùi hương mật ong giống như hồng trà ô long mật hương và hồng trà kim huyên mật hượng. Khi uống vào có vị ngọt mà không mất đi nét đặc biệt của ô long trà đó là sau khi uống xong vị ngọt còn đọng lạ trong miệng và trong cổ họng.
Hồng ô long
Hồng ô long là loại trà mới khá đặc sắc do đây là một loại trà chứa đựng nét đặc sắc của cả trà ô long và hồng trà. Hồng ô long thuộc loại trà lên men xen kẽ, chú trọng về lò sao sấy hình bán cầu, màu nước trà có màu hổ phách, màu đỏ cảm giống hồng trà. Mùi vị thì giống trà ô long, có vị quả chín, đậm đà ngọt ngào, để được lâu. Đặc biệt loại trà này sẽ ngon hơn khi pha với một nửa nước nóng 1 nửa nước lạnh, sẽ cho hương vị thơm ngon, đậm đà hơn.
Quy trình sản xuất trà ô long
Thu hoạch trà theo Mùa
Khu vực sản xuất trà nằm ở phía nam tỉnh phúc kiến, nơi có khí hậu ôn hòa, lượng mưa dồi dào, thời kì sinh trưởng của cây trà dài, một năm có thể thu hoạch bốn đến năm vụ, bao gồm: vụ xuân, vụ hè, vụ hè thu và vụ đông. Thời gian thu hoạch cụ thể của từng vụ sẽ khác nhau tùy theo các điều kiện về chủng loại, khi hậu, độ cao so với mực nước biển, chăm bón.
Thông thường thời kì thu hoạch của từng vụ trà như sau: vụ xuân vào khoảng tiết cốc vũ, vụ hè và khoảng tiết hạ chí, vụ hè thu vào khoảng tiết lập thu, vụ thu vào khoảng tiết thu phân, vụ đông vào sau tiết sương giáng.
Thời gian thu hoạch các loại trà vào khoảng 40- 50 ngày, tùy theo kĩ thuật mà thu hoạch sao cho đầu vụ không bị thu hoạch quá sớm, giữa vụ thu hoạch vừa đúng lúc và cuối vụ thu hoạch lá trà không bị quá già.
Tiêu chuẩn thu hoạch trà ô long
Phần đầu lá có sắc đỏ, trà xanh vừa tới. Tiêu chuẩn khi thu hoạch trà ô long như sau: Khi phần ngọn mới trên cây trà ra khoảng 3 đến 5 lá thì thu hoạch sẽ là vừa tới. Khi những lá trên mở ra khoảng bẩy đến tám phần thì hái xuống từ 2 đến 4 lá, thường gọi là ” hái lá mở”.
Cách hái này chia ra ba loại như sau: đầu tiên là hái khi “lá mở nhỏ” nghĩa là lá phần ngọn mới của đỉnh cây có diện tích mở ra bằng một nửa lá thứ hai, tiếp theo là kiểu hái khi “lá mở vừa” nghĩa là lá phần ngọn mới của đỉnh cây có diện tích mở ra bằng 2/3 lá thứ hai. Cuối cùng là hái khi “lá mở to”nghĩa là lá phần ngọn mới của đỉnh cây có diện tích mở ra bằng diện tích lá thứ hai.các nông trường trồng trà có khả năng sinh trưởng tốt,cây có khả năng giữ độ non của lá cao cũng có thể áp dụng cách hái “lá mở nhỏ” hái một búp và bốn lá.
Nông dân trông trà trong thực tiễn sản xuất đã tạo ra phương pháp ” hổ khẩu đối tâm” nghĩa là mở rộng ngón trỏ và ngón cái cắm vào phần giữa đỉnh ngọn bút rồi ngắt ra nắm từ phía trên rồi hái lá trà xuống.thông thường tiêu chuẩn hái chè như sau: mọc ba lá thì hái lấy hai, mọc ra bốn lá thì hái lấy ba, hái những lá kép, không hái lá cá, không hái lá đơn, hái lá không hái cuống,. trong quá trình thu hoạch phải đạy tiêu trí ” năm tách riêng” thứ nhất không cùng chủng loại phải tách riêng, thứ hai trà hái sáng và hái tối phải tách riêng, thứ ba lá non và lá già phải tách riêng, thứ tư lá khô và lá ẩm phải tách tiêng, thứ năm trà hái không cùng trên một mảnh đất phải tách riêng, từ đó dựa vào các lơi thế của nguyên liệu nâng cai chất lượng của trà.
Thời gian thu hoạch trà ô long
Thu hoạch trà ô lông vào mùa xuân thường hay gặp mưa dầm liên miên, điều này sẽ gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản phẩm trà ô long. Đặc biệt là khi gặp phải mưa dầm kéo dài thì lá non sẽ bị dính nước mưa, mà lại không có nắng để phơi khô. Vì vậy rất khó để giữ được độ xanh khi đến công đoạn sấy thì càng khó khăn hơn. Các hợp chất bên trong sẽ không thể chuyển hóa một cách bình thường cũng đồng nghĩa với việc không thể tạo ra trà ô long có chất lượng tốt. Trong ngày, thời gian thu hoạch lá trà tươi không giống nhau vì thế việc hình thành nên chất lượng của sản phẩm cũng có ảnh hưởng nhất định.
Hái buổi sớm: lá trà tươi hái trước 10 giờ sáng đa số trên lá trà còn đọng lại những hạt xương điều này khiến cho chất lượng trà sản xuất ra tương đối kém hơn
Hái buổi sáng: lá trà được hái vào khoảng thời gian từ 10 giờ đến 12 giờ do các cây trà đã được phơi dưới ánh mặt trời trong một khoảng thời gian nhất định nên lúc này lượng xương đã được khô đi vậy nên chất lương trà thành phẩm sẽ tốt hơn so với trà được hái vào buồi sớm và buổi tối.
Hái buổi chiều: lá trà tươi được hái trong khoảng thời gian từ 2 giờ đến 4 giờ chiều sẽ tươi mới thanh khiết, hàm chứa mùi hương làm say đắm lòng người. Hơn nữa cây trà lại có thời gian phơi dưới ánh mặt trời đầy đủ thế nên khi sản xuất ra trà thành phẩm có chất lượng vượt trội.
Hái vào buổi tối: những lá trà tươi được hái vào khoảng thời gian sau 4 giờ chiều hoặc sau năm giờ chiều, do thời gian lá trà tươi được hái xuống tương đối muộn thế nên phần lớn lá trà đã trải qua thời gian phơi dưới ánh nắng mặt trời khá lâu, nên không thể dùng cách phơi dưới ánh nắng mặt trời để làm héo. Vì vậy nên việc sản xuất ra trà thành phẩm cũng chưa được tốt nhưng vẫn tốt hơn trà hái vào buổi sớm. Nói tóm lại khi chế biến trà ô long cần lựa chọn lá trà tươi từ những cây trà đã được ánh nắng chiếu trong vài ngày.
– Trà mùa xuân thường thu hoạch trước và sau tiết khí cốc vũ, thường bắt đầu vào khoảng ngày 19 hay 20 tháng 4 dương lịch
– Trà mùa hè thường thu hoạch trước và sau hạ chí, thường bắt đầu vào ngày 21 tháng 6 hoặc 22 tháng 6 dương lịch
– Thử trà thường thu hoạch trước và sau lập thu, thường bắt đầu vào khoảng ngày 7 hay 8 tháng 8 dương lịch.
– Trà mùa thu thường thu hoạch trước và sau tiết thu phân là khoảng thời gian bắt đầu từ khoảng ngày 23 hay 24 tháng 9 khi kết thúc tiết bạch lộ,
– Trà mùa đông thường thu hoạch sau tiết sương giáng, thường bắt đầu vào khoảng ngày 23 hay 24 tháng 10 dương lịch
Mỗi vụ thu hoạch trà từ 40-50 ngày, trong nắm bắt cụ thể, nên được thực hiện “vào đầu thích hợp sớm, chỉ trong mạng giữa, sau này không thô.”
Chế biến trà ô long
Công nghệ và quy trình chế biến trà ô long bao gồm các bước như sau: phơi khô, sàng trà, lên men, lăn trà, vo trà và sấy khô.
Trà ô long do các bước làm xanh không giống nhau nên cũng phân ra làm các loại như:” làm xanh bằng phương pháp đập”; “làm xanh bằng phương pháp rung” và ” làm xanh thủ công”.
Kĩ thuật sấy trà ô long
Mục đích của việc sấy trà là làm giảm bớt hàm lượng nước có trong lá trà, đảm bảo lượng nước còn lại trong lá trà đạt mức từ 4%—6%. Ngăn chặn các chất không tốt tồn đọng trong lá trà và làm giảm đi hương vị của trà ô long. Kéo dài thời gian bảo quản trà thành phẩm, tăng cường vị thơm của trà, nâng cao chất lượng sản phẩm, làm cho các axit amin và đường tự nhiên có trong lá trà khi gặp nhiệt độ sẽ tách nước và chuyển hóa thành các thành phần mùi vị. Ngoài ra nó còn có công dụng sát trùng và loại bỏ hết các chất không có lợi còn tồn đọng trong lá trà.
Tác dụng sấy trà ô long
Tác dụng của việc sấy trà bao gồm: tách nước đường hóa, dị cấu hóa, oxy hóa và chín sau. tác dụng chín sau tốt hay không có quan hệ mật thiết đến lượng nước còn trong lá trà, điều kiện bảo quản và sự thay đổi thành phần hóa học chuyển hóa trong lá trà.
Yếu tố kĩ thuật
1. Lượng nước trong lá trà:
Việc đầu tiên khi sấy lá trà là cần giảm thấp lượng nước còn trong lá trà trong phạm vi an toàn là 4%—6%, làm chậm quá trình oxy hóa sau của lá trà đồng thời có thể kéo dài thời gian bảo quản, khi lá trà thủy phân đạt mức 8.8% nấm mốc bắt đầu xuất hiện, khi thủy phân đạt mức trên 12% thì dẽ từ từbiến chất. khi lượng nước trong lá trà không giống nhau thì điều kiện sấy trà cũng sẽ không như nhau, thông thường các lá trà có hàm lượng nước cao thì giai đoạn đầu tiên là điều chỉnh nhiệt độ lên cao khoảng 95℃-100℃, cần sấy trong thời gian dài, nếu thời gian sấy kéo đai đến khoảng trên 3 giờ đồng hồ thì phải dàn dần điều chỉnh nhiệt độ giảm xuống mức là 85℃. sau khi sấy xong trà sẽ cho một mùi thơm ngọt ngào. lá trà có hàm lượng nước cao khi sấy nên trải mỏng một chút nếu không sẽ dễ dẫn đến việc bị hấp hơi làm ảnh hưởng đến chất lượng trà.
2. Độ non già của nguyên liệu:
Khi sấy những lá tương đối già, nên để nhiệt độ lò sấy vừa từ khoảng 85℃-90℃. thời gian sấy phụ thuộc vào yêu cầu của lá trà mà thực hiện lựa chọn khoảng thời gian từ 4 đến 10 tiếng. những lá già mà có mùi thơm thì thời gian sấy ngắn hơn. nhiệt độ sấy lá trà non thì cao hơn lá trà già, đầu tiên là sấy với mức nhiệt trung bình cao là 90℃-100℃ trong thời gian khoảng 4 đến 10 tiếng, sau đó tiếp tục sấy với nhiệt độ 80℃-85℃ trong khoảng 2 đến 4 tiếng để nhằn đảm bảo vị thơm ngọt của nước trà khi pha và giữ lại hương thơm vốn có của trà.
3. Độ liên kết chặt chẽ của viên trà:
Nếu liên kết của viên trà chật chẽ thì có thể áp dụng mức nhiệt độ vừa và thấp khoảng 85-90 độ C để kéo dài thời gian sấy. ngược lại nếu liên kết viên trà lỏng lẻo thì sử dụng nhiệt độ tầm trung khoảng 100độ C sấy trong thời gian ngắn.
4. Mùi hương:
Mùi hương là một trong những yếu tố linh hồn của trà ô long. mùi hương của trà ô long thuộc loại chất dễ bay hơi vậy nên trong qua trình sấy trà thành phần mùi hương rất dễ thoát ra, vậy nên thông thường các loại trà xanh có chất lượng tốt nói chung thường sấy trong thời gian ngắn và nhiệt độ thấp. các loại trà có hương thơm ít hơn chất lượng thuộc tầm trung thì có thể sấy trong thời gian dài và nhiệt độ cao.
Những lá trà cũ và có hương vị nặng có thể cho đi khử mùi và chú trọng việc giảm lượng nước trong lá trà nên sấy ở nhiệt độ cao và thời gian ngắn theo quy trình sấy dưới nhiệt độ 80℃ 2giờ →90℃ 2 giờ → 100℃, dựa theo yêu cầu của người tiêu dùng trên thị trường mà điều chỉnh mức độ sấy và làm xanh. để lưu giữ sắc xanh và hương thơm thanh cao của trà ô long nên sấy với mức nhiêt độ thấp từ 60℃-70℃ sấy cho đến khi khô, khiến cho mức nước còn lại trong lá trà đạt mức 5%-6% sau đó nhanh chóng đem trà thành phẩm đóng gói và hút chân không để tránh bị bay mất hương vị.
5. Mùi vị:
Muốn trà thành phẩm có được mùi vị ngọt ngào thanh thuần đầu tiên sấy dưới mức nhiệt tầm trung 80℃-85℃ từ 4 đến 6 tiếng. sau đó tiếp tục sấy trong nhiệt độ 75℃-80℃ trong thời gian khoảng 2 đến 3 giờ đồng hồ. tuyệt đối không nên sấy ở nhiệt độ cao sẽ khiến cho trà có vị chín quá mà làm giảm đi chất lượng trà thành phẩm
6. Nắm bắt nhiệt độ:
Tác dụng thực sự của nhiêt độ là khiến cho bên trong lá trà sản sinh ra quá trình biến đổi nhiệt vật lý hóa học. nhiệt độ có thể làm ảnh hưởng đến màu sắc ngoại hình của trà và còn ảnh hưởng đến màu sắc của nước trà.nắm chắc nhiệt độ thích hợp có thể bù đắp một số thứ còn thiếu cho chất lượng trà thanh phẩm, nếu như không nắm vũng thì sẽ làm giảm chất lượng sản phẩm.
Đối với các chủng loại trà đặc thù nắm vững về nhiệt độ sẽ cho rất nhiều điều có lợi như có thể nâng cao thêm hương thơm đặc thù của trà, thường ví ” trà như vua, lửa như thần, thần phò trợ cho vua” thế nên nói nhiệt độ bổ trợ cho chất lượng trà chính là đạo lý này. Các chủng loại trà không giống nhau thì mức độ nhiệt áp dụng cũng không như nhau. Ví dụ như thiết quan âm, đại diệp ô long, mai chiêm là những loại trà chịu nhiệt, còn như hoàng đơn, kì lan là những loại có hương thơm tỏa ra ngoài nhiều nên tương đối không chịu nhiệt.
Trà Ô long chứa hơn 450 loại thành phần hóa học và hơn 40 loại nguyên tố khoáng vô cơ. Các thành phần hóa học hữu cơ và các thành phần khoáng vô cơ trong trà chứa nhiều chất dinh dưỡng và thành phần dược liệu. Thành phần hóa học hữu cơ chủ yếu bao gồm: polyphenol, alkaloid thực vật, protein, axit amin, vitamin, pectin, axit hữu cơ, lipopolysaccharides, đường, enzyme, sắc tố.
Các thành phần hóa học hữu cơ chứa trong trà thiết quan âm như polyphenol, catechin và các axit amin khác nhau cao hơn nhiều so với các loại trà khác. Các nguyên tố khoáng vô cơ chủ yếu là: kali, canxi, magiê, coban, sắt, mangan, nhôm, natri, kẽm, đồng, nitơ, phốt pho, flo. Các nguyên tố khoáng vô cơ chứa trong thiết quan âm như mangan, sắt, flo, kali và natri, cao hơn các loại trà khác.
Công dụng của trà ô long đối với sức khỏe
- Loại bỏ hoạt tính oxy hóa có tác dụng không tốt đối với đời sống, sức khỏe, làm đẹp
- Uống 1 lít trà ô long mỗi ngày có thể cải thiện kích ứng da
- Uống trà ô long có thể giúp giảm cân hiệu quả
- Đã có những nghiên cứu về khả năng ngăn ngừa và phòng chống khối u hiệu quả, nhưng cần phải có thêm nhiều nghiên cứu nữa mới có thể khẳng định được chính xác
Uống trà ô long thường xuyên có tác dụng rất tốt đối với thính giác
Trà ô long có tác dụng dưỡng da, giải độc, lợi tiểu, chống oxy hóa, và loại bỏ các phân tử oxy hoạt động trong tế bào. Đặc biệt nó có tác dụng rất tốt đối với thính giác, người cao tuổi khi uống trà olong thường xuyên sẽ giúp cho thính giác hoạt động được tốt hơn.
Hiệu quả bảo vệ thính giác của trà đối với nam thể hiện rõ hơn so với nữ giới. Mặc dù uống trà ô long có tác dụng tốt cho thính giác. Nhưng cho dù khi uống trà olong, nó có tác dụng rất tốt đối với thính giác, nhưng bạn cũng không nên quá lạm dụng chúng. Mỗi ngày các bạn chỉ nên uống từ 1-2 tách trà ô long là thích hợp nhất.
Tác dụng giảm cân hiệu quả khi uống trà ô long
Trà ô long có công dụng hòa tan chất béo nên có khả năng giúp giảm cân hiệu quả. Bởi vì thành phần chính của trà là axit tannic, có liên quan chặt chẽ với sự chuyển hóa chất béo. Trà ô long có thể làm giảm lượng cholesterol trong máu.
Thành phần chính của acid tannic và sự chuyển hóa chất béo có liên quan chặt chẽ. Trà Olong có thể làm giảm mức cholesterol trong máu hiệu quả.
So với trà đen và trà xanh, trà ô long ngoài công dụng có thể kích thích hoạt động của các enzym lipolytic tuyến tụy, giảm hấp thụ đường và thực phẩm béo còn có công dụng đẩy nhanh quá trình sản sinh nhiệt của cơ thể, thúc đẩy đốt cháy chất béo và giảm tích tụ chất béo ở phần bụng.
Tác dụng của trà o long rất tốt trong phòng chống và hỗ trợ điều trị bệnh
Trà ô long là một loại trà đặc biệt và nổi tiếng ở trung quốc. Ngoài các công dụng thông thường giống các loại trà khác như làm sảng khoái tinh thần, loại bỏ mệt mỏi, lợi tiểu và tốt cho tiêu hóa, hạ sốt và say nắng, khử trùng chống viêm, trừ hàn giả rượi, giải độc và phòng bệnh, dễ tiêu và chống ngấy, giảm cân và làm đẹp thì trà ô long còn có công dụng khác như có công dụng vượt trội trong chống ung thư, giảm mỡ máu, chống lão hóa.
Khả năng phòng chống ung thư hữu hiệu của trà o long
Vào ngày 15 tháng 6 năm 1998, Viện Y học Dự phòng Trung Quốc kết hợp với cục nghiên cứu vệ sinh thực phẩm và dinh dưỡng cùng với nghiên cứu viên là hàn trì và trợ lý của cô ấy là đồ dũng thuộc phòng nghiên cứu hóa học và chất độc đã tiến hành thí nghiệm trên động vật về khả năng ức chế ung thư của trà. Họ lần lượt cho chuột bạch uống 5 loại trà khách nhau trong đó có trà thiết quan âm, và đồng thời đưa vào cơ thể chuột bạch chất tổng hợp methyl-kappa nitrosin gây ung thư nhân tạo với độ tinh khiết hơn 99,8%. Ba tháng sau, tỷ lệ mắc bệnh ung thư thực quản ở chuột bạch là 42-67%, và số lượng trung bình các khối u ở chuột bị ung thư là 2,2-3. Tỷ lệ ung thư thực quản ở chuột không ăn trà là 90%, và số lượng trung bình của khối u ở chuột ung thư là 5.2. trong 5 loại trà loại có Tác dụng chống ung thư tốt nhất là an khê thiết quan âm. Đồng thời, họ cũng tiến hành một thử nghiệm khác đó là sử dụng natri nitrit và methyl cardamide như tiền chất gây ung thư, các con chuột thí nghiệm trong nhóm được cho uống trà không có chuột nào bị ung thư thực quản, và tỷ lệ nhóm chuột không uống trà mắc un thư thực quản là 100%. Kết quả này chứng minh rằng trà hoàn toàn có thể ngăn chặn sự hình thành nội sinh của gel nitrosamine in vivo.
Giảm Mỡ máu hiệu quả
Trà ô long có tác dụng ngăn ngừa và làm giảm xơ vữa động mạch trong máu. Uống trà ô long cũng có thể làm giảm độ kết dính của máu, ngăn chặn sự tích tụ tế bào hồng cầu, cải thiện thình trạng huyết áp cao, tăng khả năng tuần hoàn máu và cải thiện vi tuần hoàn. Xét nghiệm động mạch cũng cho thấy trà ô long có tác dụng ức hình thành sơ vữa động mạch
Trà Olong cũng có thể làm giảm độ nhớt của máu, ngăn chặn sự kết hợp hồng huyết, cải thiện khả năng hấp thu máu, tăng lưu lượng máu, cải thiện vi tuần hoàn. Thử huyết khối tĩnh mạch cũng cho thấy trà olong có tác dụng ức chế huyết khối.
Trà ô long có tác dụng chống lão hóa hiệu quả
Trà Olong và vitamin E đều có những tác dụng giống nhau là khả năng chống lão hóa hiệu quả. Hằng ngày nên bổ xung cho cơ thể một lượng vitamin C, uống trà ô long có thể giữ hàm lượng vitamin C trong máu ở mức cao, và lượng vitamin C bài tiết trong nước tiểu sẽ giảm, và vitamin C có tác dụng chống lão hóa. Do đó, uống trà ô long có thể tăng cường khả năng chống lão hóa của cơ thể theo nhiều cách
Hằng ngày nên bổ xung cho cơ thể một lượng vitamin C, uống trà olong hằng ngày có thể làm cho hàm lượng vitamin C trong máu cao hơn, và giảm lượng vitamin C được bài tiết trong nước tiểu. Vitamin C có tác dụng chống lão hóa hiệu quả. Do đó, uống trà olong có thể tăng cường khả năng chống lão hóa của cơ thể ở nhiều khía cạnh.
Lưu ý khi sử dụng trà Ôlong
Uống trà ô long không chỉ tốt cho sức khỏe con người mà còn bổ sung thêm sự thoải mái thư giãn bất tận. Nhưng không nên uống trà ô long trong những điều kiện
Trà Olong không chỉ có nhiều lợi ích cho sức khoẻ con người, nhưng khi sử dụng bạn cũng nên lưu ý:
Đầu tiên, không nên uống trà ô long khi chưa ăn hoặc đang đói, hay cảm thấy chóng mặt, mọi người gọi đó là ” say trà “;
Thứ hai, không uống trước khi đi ngủ, hoặc khó ngủ;
Thứ ba, khi trà đã lạnh không nên uống, uống trà lạnh sẽ không tốt cho dạ dày.
Ba điều này đặc biệt quan trọng đối với những người đầu tiên đã uống trà olong bởi vì trà Olong chứa nhiều polyphenol và caffein trong trà hơn các loại trà khác.
Cách pha trà ô long
Cách pha trà ô long cũng rất đơn giản như các loại trà xanh khác. Trước khi pha trà các bạn cần chuẩn bị đầy đủ một lượng trà ô long vừa đủ, ấm nước vừa đun sôi, một bộ ấm trà gốm sứ, thủy tinh, nhưng các bạn nên sử dụng bộ ấm tử sa để pha trà giúp cho hương vị trà ngon hơn.
Sử dụng nước nóng để tráng qua bộ ấm trà, sau đó cho một lượng trà ô long vừa đủ vào ấm, và đổ nước nóng vào (đây là bước đánh thức trà). Sau đó lắc đều và đổ nước ra ngay.
Rót nước soi vào ấm và để khoảng 30s-45s là có thể rót ra uống được rồi. Nước thứ 2 nên để từ 45s đến 1 phút, và từ nước thứ 3 trở đi nên để lâu hơn một chút và thưởng thức những tách trà ô long thơm ngon ngọt tuyệt vời.
Phân biệt trà ô long với các loại trà khác
Sự khác biệt với trà thiết quan âm
Trà thiết quan âm là một loại trà olong, nó được lên men tự nhiên từ 10-40%, còn trà ô long thì được lên men từ 55%. trà xanh là loại trà được sao trực tiếp để ngăn quá trình lên men, tùy vào mức độ lên men của trà thiết quan âm như nào mà nó còn được gọi là trà xanh hay không.
Trà thiết quan âm là một loại trà ô long có chất lượng tuyệt vời, nó có nguồn gốc là từ huyện An Khê, tỉnh Phúc Kiến.
Lá trà thiết quan âm có hình bầu dục, màu xanh đậm, lá to và dày, rìa lá hình lượn sóng, hơi quay ngược, răng cưa cùn thưa thớt (khoảng 22 cặp), chồi non màu đỏ.
Trà olong hay còn được gọi là Trà xanh, là một loại trà bán lên men, với hương vị ngọt dịu. Uống trà olong có “vị đọng lại ở cổ họng”, với cảm giác đặc biệt, nước trà từ từ xuống cổ họng, và dư vị đọng lại trên đầu lưỡi, thêm hương vị, như nhai một thứ gì đó.
Trà ô long tại Phúc Kiến có vũ di nham trà với nhiều loại giống đặc chủng khác nhau, Các loại trà ô long đặc biệt tại Vũ Di như: ở bắc Phúc Kiến có Thủy Tiên và trà olong. Trà Thiết Quan Âm ở An Khê và giống trà Olong thượng hạng cũng có nguồn gốc ở đây.
Và sự khác biệt với trà đen
Trà đen là loại trà được sản xuất trên cơ sở của trà xanh bằng cách lên men hoàn toàn. Các chồi lá được lựa chọn thích hợp làm nguyên liêu, và thông qua các quá trình chế biến: làm héo, cuộn, lên men, sấy khô và một số công đoạn chế biến khác để cho ra thành phẩm. Vì màu trà khô và khi pha trà thì nước trà có màu đỏ, vì thế nên nó được gọi là trà đen.
Trà ô long, còn được gọi là trà xanh, trà bán lên men. Sở dĩ trà có tên là ô long vì được đặt tên theo người sáng lập ra loại trà này. Nó kết hợp các phương pháp và kĩ thuật sản xuất trà đen và trà xanh, kế thừa hương vị mạnh mẽ của trà đen, và hương thơm của trà xanh với “hương hoa, quả, trái cây” tuyệt vời.
Trà đen là chè lên men hoàn toàn, còn trà olong là trà bán lên men.
Xem bài gốc tại: Thích Uống Trà